ANTWERPS PARKET NEGEERT CANNABISRICHTLIJN

Op 25 januari 2005 werd een gezamenlijke richtlijn uitgevaardigd door de minister van Justitie en de procureurs-generaal inzake overtredingen in verband met cannabisgebruik. Deze richtlijn* bepaalt onder andere het volgende:

“De vaststelling van het bezit, door een meerderjarige, van een hoeveelheid cannabis die 3 gram niet overschrijdt of van 1 cannabisplant, bestemd voor persoonlijk gebruik, zonder verzwarende omstandigheid noch verstoring van de openbare orde, zal enkel aanleiding geven tot het opstellen van een vereenvoudigd proces-verbaal “

“De inbreuken die, in het kader van onderhavige richtlijn, geregistreerd worden in een VPV, geven geen aanleiding tot een inbeslagname van de aangetroffen verdovende middelen. Deze mogen derhalve in het bezit blijven van de betrokkene.“

Op vrijdag 9 februari, om 9 uur, zal de Kamer van Inbeschuldigingstelling van het Hof van Beroep van Antwerpen zich uitspreken over de rechtmatigheid van het gebruik door de politie van bijzondere opsporingsmethoden die zijn toegepast in het onderzoek tegen de vereniging Trekt Uw Plant vzw.

Deze methoden, zoals observatie van panden en personen, zijn toegepast vanwege het feit dat het parket Trekt Uw Plant verdenkt van het opzetten van een illegale cannabisplantage. Deze plantage, bestaande uit een moederplant en 5 stekjes, werd op 12 december 2006 in het openbaar gepresenteerd in de Kruidtuin in Antwerpen, door 6 leden van de vereniging, waaronder federaal parlementslid Stijn Bex.

De presentatie was publiekelijk aangekondigd. Er was toestemming voor verleend door zowel het college van Burgemeester en schepenen als de dienst openbare orde van de Antwerpse politie. Van verstoring van de openbare orde of andere verzwarende omstandigheden was geen sprake.

Volgens de richtlijn van januari 2005 had de politie moeten volstaan met een vereenvoudigd proces-verbaal (VPV). Daarin worden de feiten geregistreerd, geen wettelijke sancties zijn voorzien, zelfs geen inbeslagname. In de richtlijn staat niets vermeld over de vraag of mensen hun cannabisplanten samen mogen zetten.

Niettemin is het Antwerps parket vastbesloten de vzw en 5 van haar leden (het zesde lid, Stijn Bex, geniet parlementaire inmuniteit) aan te klagen wegens het telen van drugs. Als de Kamer van Inbeschuldigingsstelling de gebruikte opsporingsmethoden goedkeurt, zal de zaak waarschijnlijk op 28 maart dienen voor de correctionele rechtbank van Antwerpen.

Met deze handelwijze negeert het Antwerpse parket de ministeriële richtlijn van januari 2005. Sterker nog, het lijkt erop alsof het parket deze richtlijn het liefst zou willen begraven, en het bezit van zelfs de geringste hoeveelheid cannabis opnieuw wil vervolgen.

* http://www.staatsbladclip.be/wetten/2005/01/31/wet-2005009061.html

De feiten op een rij

Trekt Uw Plant (TUP) wordt in september 2006 in Antwerpen opgericht en ingeschreven bij de griffie van de Rechtbank van Koophandel. Het doel van TUP is om elk van haar meerderjarige leden de mogelijkheid te bieden om 1 cannabisplant groot te brengen in een gemeenschappelijke kweekruimte, in een gesloten circuit, zonder dat sprake is van handel. Het streven van de vzw is vanaf het begin om in alle openheid te werken, in goed overleg met de verschillende overheden.

Op 27 juli 2006 wordt het zaadje geplant van de eerste moederplant van de vzw, in het bijzijn van media en politie. Op 12 december 2006 nemen de eerste 6 leden van TUP elk een stekje van deze moederplant. De zes planten worden vervolgens naar de definitieve locatie van de plantage getransporteerd, waarvan het adres en de sleutel in de tussentijd worden overhandigd aan burgemeester Patrick Janssens, zodat de stadsdiensten zoals politie, brandweer en anderen in een ontspannen sfeer de nodige controles kunnen uitvoeren.

Op weg naar deze locatie grijpt de politie in. Vier mensen worden gearresteerd. Zij worden urenlang ondervraagd en er worden bij hen thuis huiszoekingen verricht. De cannabisplanten, de mobiele telefoons en persoonlijke agenda’s van de arrestanten alsmede de computer en financiële administratie van de vzw ENCOD (waarmee Trekt Uw Plant kantoor deelt) worden in beslag genomen. Deze spullen worden een week later teruggegeven, waarna blijkt dat de computer de behandeling door de Antwerpse politie niet overleefd heeft: de harde schijf is compleet onbruikbaar.

Naar nu is gebleken heeft de politie zich op last van het parket dan al weken beziggehouden met het volgen van Trekt Uw Plant. Honderden, mogelijk duizenden werkuren bij de politie zijn besteed aan het volgen van de activiteiten van de vzw, die nochthans in alle openheid plaatsvonden.


Wat is Lins van zins?

Het politieonderzoek heeft geen enkele nieuwe elementen opgeleverd. Niettemin is het parket, vertegenwoordigd door substituut-procureur des konings Olivier Lins, vastbesloten de zaak tegen Trekt Uw Plant door te zetten, en vraagt nu aan de Kamer van Inbeschuldigingstelling om de gebruikte onderzoeksmethoden goed te keuren. Volgens ons kan dat maar op een ding wijzen: het Antwerps parket wil de ministeriële richtlijn wederom teniet doen, en terugkeren naar de situatie van voor 2003.

Na jarenlange discussies in en buiten het parlement werd in mei 2003 een aanpassing van de drugswet doorgevoerd. Deze wet bepaalt dat het bezit van een gebruikershoeveelheid cannabis door volwassenen niet langer zou worden vervolgd. Op 20 oktober 2004 besliste het Arbitragehof deze aanpassing te vernietigen, vanwege de te vage formulering. Vervolgens werd op 25 januari 2005 een nieuwe gezamenlijke richtlijn uitgevaardigd. De strekking blijft hetzelfde: bezit van cannabis blijft strafbaar, maar als geen sprake is van verzwarende omstandigheden wordt er niet tot vervolging overgegaan.

Met deze aanpassingen is in feite in België een gedoogbeleid ingevoerd ten aanzien van cannabis, zoals dit in de meeste Europese landen en sommige staten van de VS al jaren het geval is. Dit beleid beoogt een scheiding aan te brengen zowel tussen handelaars en gebruikers, als tussen cannabis en andere, risicovollere, drugs. Daarmee beoogt men het accent in de aanpak van het drugsprobleem te verleggen van het justitiële aspect naar het volksgezondheidaspect .

Substituut-procureur des konings Olivier Lins heeft een eigen mening over deze tendens. In een toespraak tijdens een studienamiddag aan de Universiteit van Antwerpen op 24 november 2005 zei Lins het volgende:

“Wat cannabisgebruik betreft bestaat er nu echter grote verwarring. Die verwarring is door de overheid gecreëerd, hoewel daar geen enkele noodzaak toe bestond. Wat telt is consequentie in het beleid en helderheid in de communicatie : ofwel legaliseert men cannabis, ofwel niet dat zou op zijn minst duidelijkheid scheppen. De huidige situatie een semi-gedoogbeleid is niet echt duidelijk. Men kan zich terecht afvragen of er nood was aan een speciale regeling voor het bezit van een gebruikershoeveelheid cannabis bij meerderjarigen. Ik denk van niet.”

Gedogen is de enige manier waarop de overheid het huidige cannabisverbod kan ontduiken. Dit verbod is internationaal bepaald: cannabis staat op een lijst die in 1961 door de Verenigde Naties, tijdens de totstandkoming van het Enkelvoudig Verdrag inzake Verdovende Middelen, werd opgesteld. En hoewel er in vele landen met name onder experts de laatste jaren stemmen opgaan om dit verbod en de consequenties ervan aan een grondige revisie te onderwerpen, blijft de discussie hierover uit. Met name de regering van de VS is een fervent voorstander van de handhaving van deze aanpak.

Waar gaat het hier in feite om?

Trekt Uw Plant is een poging van betrokken en verontruste burgers om een definitieve en heldere regeling inzake de teelt van cannabis voor eigen gebruik te bewerkstelligen. Vanwege de huidige illegale status van cannabis is immers geen enkele controle mogelijk op de produktie, handel en gebruik van cannabis. Criminaliteit, overlast, coffeeshoptoerisme, serieuze risico’s voor de volksgezondheid door gemanipuleerde cannabis en openlijke toegankelijkheid door minderjarigen zijn het rechtstreekse gevolg. In het systeem van Trekt Uw Plant zijn die problemen te voorkomen dan wel te verminderen.

Het proces tegen Trekt Uw Plant wordt het proces tegen de tolerantie tov. cannabisbezit die in België sinds 2003 bestaat. Het lijkt erop alsof het Antwerps parket er alles aan wil doen om opnieuw een absoluut verbod in te voeren. De richtlijn van 2005 zou dan eenvoudig worden begraven. Daarmee zou justitie opnieuw de agenda bepalen in de aanpak van de cannabisproblematiek, ten koste van volksgezondheid. De klok zou jaren terug worden gezet.

Stijn Goossens

Joep Oomen

Philippe De Craene

TREKT UW PLANT (vzw)
Lange Lozanastraat 14
2018 Antwerpen
België
Tel. 03 237 7436 - GSM: 0479 982271 / 0495 122 644
E-mail:encod@glo.be / hardcoreharmreducer@gmail.com
www.hardcoreharmreducer.be / www.cannaclopedia.be / www.encod.org